بررسی سیر تحول در پارادایم های مدیریت دولتی: از پارادایم مدیریت دولتی سنتی تا پاردایم حکمرانی خوب

اداره امور عمومی به عنوان یک حوزه علمی بین رشته‌ای در طی سال‌های پایانی قرن نوزدهم به مجموعه رشته‌های آکادمیک دانشگاهی اضافه گردید و بنیان‌های اولیه نظری مدیریت دولتی به صورت پراکنده و ناهمگون تحت تأثیر کاوش مباحث کشورداری و اداره امور عمومی از رشته‌های علوم انسانی بویژه فلسفه، علوم سیاسی، جامعه شناسی و اقتصاد به عاریت گرفته شد. گستردگی و پراکندگی حوزه اداره امور عمومی از یک سو و طفولیت حوزه علمی مدیریت دولتی در سال‌های پایانی قرن نوزدهم، ماهیت این رشته نوپا را با بحران هویت مواجه ساخت و به طرح نظریه و ایده‌های مختلف و رقیب در فلمرو اداره امور عمومی منجر گردید. مقاله حاضر کنکاشی در مسیر تحول در ادبیات مدیریت دولتی و تلاشی در راستای یکپارچه سازی و انسجام بخشیدن به مبانی نظری اداره امور عمومی است. در مقاله حاضر سعی بر است تا نظریه‌ها و اندیشه‌های صاحبنظران مدیریت دولتی در فاصله زمانی دهه‌های پایانی قرن نوزدهم تا آغاز هزاره ی سوم در سه پارادایم مدیریت دولتی کلاسیک، مدیریت دولتی نوین و حکمرانی خوب قالب گذاری گردد در این سنخ شناسی، پارادایم‌ها بر اساس ترتیب زمانی از اواخر قرن نوزدهم به تدریج شکل گرفته اند و پس از دگرگونی، پارادایم های جدید جایگزین پارادایم های قبلی شده اند.

                                

دریافت (دانلود) متن کامل مقاله

                                                                                           

استعاره ها: ابزار شناخت سازمان - دکتر سید مهدی الوانی

شاید یکی از دلایلی که شناخت ما را از سازمانها دچار کاستی و نقص ساخته و اقدامات و فعالیتهایمان را در سازمانها به‌ ورطهء شکست کشانیده است ساده‌انگاری و جزءنگری ما نسبت به‌ پدیده پیچیده سازمان و روابط درونی آنست.مدلسازی راهی سهل‌ برای تصمیم‌گیری و تحلیلهای سازمانی بوده و ما با اتکاء به آن، آنچه را که پیچیده و بغرنج بوده است از نظر دور داشته و آنرا نادیده‌ گرفته‌ایم و از اینرو تئوریهای ما فاقد جنبه‌های اساسی و پیچیده‌ سازمان شده‌اند.به راههای سهل الوصول دلخوش داشته‌ایم و درباره‌ تئوریهای واقعی‌تر که مآلا پیچیده‌ترند کم‌تر اندیشیده‌ایم و حال در شرایطی قرار گرفته‌ایم که باید به سترون بودن الگوها و نظریه‌هائی‌ که به اندازه سادگی‌شان غیرواقعی‌اند معترف باشیم.بن‌بست‌ نظریه‌های ساده‌اندیشانه مدیریت و سازمان نظریه پردازان هشیار را بخود آورده و به چاره‌اندیشی واداشته است.یکی از این بزرگان‌ مورگان نامی است که در کتابی تحت عنوان سیماهای سازمان به‌ کمک استعاره های مختلف جنبه‌های متفاوت و مختلفی از سازمان‌ را ارائه نموده است.او از استعاره یاری جسته است زیرا به زعم او به‌ کمک استعاره‌هاست که ما سازمان و دنیای اطرافمان را درک‌ می‌کنیم.در این مقاله استعاره‌های مختلف در سازمان که طریقی‌ بدیع در شناخت سازمان است مطرح شده و این برخورد جدید به‌ اهل نظر ارائه گردیده است.

دریافت (دانلود) متن کامل مقاله

متاخط مشی های اشتغال زنان با تکیه بر مبانی فلسفه قانون و فلسفه اخلاق- مهدی عبدالحمید

اشتغال زنان، در طول تاریخ امری مناقشه برانگیز بوده است. جوانب متفاوتی که در نوع نگاه به این مساله وجود دارد مواضع متعددی را در نفی یا اثبات آن به دست داده است. آنچه باید در پرداختن به موضوع مهم اشتغال زنان بیش از همه چیز مورد توجه قرار گیرد شناسایی مشکلات موجود در این حوزه و تدوین خط مشی برای رفع این مشکلات با تکیه بر جنس زن و مبانی اخلاقی و حقوقی موجود در اسلام است که در قالب دو فلسفه مضاف قانون و اخلاق نضج می یابد. فلسفه قانون با نگاهی واقع گرایانه که تابع مصالح و مفاسد نفس الامری است و متناسب با وسع و طاقت زنان، با تطبیق قوانین موضوعه و طبیعی، سعی در اثبات اباحه اشتغال زنان دارد. در مقابل فلسفه اخلاق در یک مقام، اشتغال زنان در مشاغل اجرایی را محل بحث دانسته و اجراییات را از دوش ایشان وامی نهد لکن در صورت عدم تعارض آن با ایفای دیگر نقش زنان در خانواده و تناسب مشاغل با صفات ذاتی زنان، این امر را جواز داده بلکه در بستر مدیریت عاطفی جامعه جهت داده است. مبتنی بر دو فلسفه قانون و اخلاق، ضرورت دارد خط مشی هایی را جهت رفع مشکلات زنان در حوزه اشتغال در مشاغل اجتماعی تدوین نمود. این خط مشی ها مبتنی بر اصولی چون ضرورت استکمال انسان، تحقق بصیرت اجتماعی، سیاسی، حفظ کیان خانواده، صیانت از هویت زنان، پاکدامنی، مدیریت عاطفی خانواده و اجتماع بنیان، نهاده شده است.

دریافت (دانلود) متن کامل مقاله

نقدی بر منطق عقلی جدید و آثار آن بر نظریه های سازمانی- دکتر سید مهدی الوانی

یکی از موضوعاتی که برای فهم عمیق نظریات مدیریت، باید در خصوص آن اندیشید، عقلانیت است. در مقاله پیش رو به قلم استاد گرانقدر دکتر سید مهدی الوانی به بررسی دو نوع منطق و عقل ابزاری و جوهری(ارزشی) پرداخته و تاثیر آن بر نظریه های سازمانی تبیین کرده اند.

دریافت (دانلود): نقدی بر منطق عقلی جدید و آثار آن بر نظریه های سازمانی

ارزیابی و امکان سنجی نظام نظارتی فرادولتی امام خمینی(ره)

از هنگامی که برتالانفی نظریه عمومی سیستم ها را مطرح ساخت، وجود بازخور برای هر سیستمی جز بدیهیات می باشد. سیستم های اجتماعی نیز از قانون لزوم وجود بازخور مستثنی نیستند؛ چرا که در غیر این صورت به دلیل انتروپی مثبت موجود در سیستم ها، سیستم ها به سمت فروپاشی حرکت خواهند کرد و پس از مدتی ماهیت سیستم یا قلب می گردد و به طور کلی تغییر ماهیت می دهد و یا سیستم از بین می رود. هم چنین باید به این نکته نیز توجه داشت که بازخور علاوه بر بقاء، ضامن یادگیری و تعالی سیستم نیز هست. به همین دلیل حلقه های سه گانه یادگیری در سازمان(جهت اطلاع بیشتر رجوع شود به کتاب سیمای سازمان اثر دکتر اصغر مشبکی) ضامن رشد و یادگیری سازمانی است.

در این میان بدیهی است هر جامعه و به تبع آن دستگاه حکمرانی اش به عنوان دو نوع از پیچیده ترین سیستم های اجتماعی، بیش از هر نوع سیستمی، نیازمند بازخور است. در طراحی بازخور، هر جامعه ای متناسب با فرهنگ و آداب و رسوم خود می بایست مدلی بومی را در پیش گیرد. در ایران، به دلیل اینکه غالب مردم مسلمان هستند، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان مهمترین خط مشی ارزیابی مطرح است. این که چگونه این خط مشی در جامعه متجلی شود، از موضوعاتی است که در خصوص آن اختلاف وجود دارد. مقاله پیش رو با نظرداشت این مهم به دنبال ارائه مدلی برای ارزیابی و امکان سنجی نظام نظارتی فرادولتی از منظر امام خمینی(ره) می باشد.

دریافت (دانلود)
عنوان: ارزیابی و امکان سنجی نظام نظارتی فرادولتی امام خمینی(ره)

مدیریت اسلامی و حوزه های مطالعاتی آن

علم مدیریت، ماهیتی میان رشته‌ای داشته و برای تحقیق در آن، سطوح تحلیل متفاوتی را باید در نظر گرفت. هنگامی که قرار است تحقیق در حوزه مدیریت اسلامی صورت گیرد، مساله صورتی پیچیده‌تر می‌گیرد و بر این اساس باید ابتدا حوزه‌ی تحقیق را مشخص و محدود ساخت تا کارآمدی تحقیق، صورتی افزون یابد.

دسته‌بندی ذیل، جهت شناخت حوزه‌های مطالعاتی مدیریت می‌تواند راه‌گشا باشد.

	حوزه‌ی نظر	حوزه‌ی عمل
سطح کلان	جامعه‌شناسی سازمان‌	مدیریت استراتژیک
سطح میانی	تئوری سازمان	مدیریت تحول سازمانی
سطح خرد	مدیریت رفتار سازمانی	مدیریت منابع انسانی

 

در حوزه‌ی مطالعاتی مدیریت اسلامی، به دلیل غلبه‌ی رویکرد متداول حکمت عملی که سه دسته علوم اخلاق، تدبیر منزل، و سیاست مُدُن و در سه سطح تحلیل فرد، خانواده، و شهر، قائل است؛ عموماً از سطح تحلیل سازمان غفلت شده است و به این دلیل بیشتر به تحقیق در سطح فرد و در نتیجه نظریه‌پردازی در حوزه مدیریت رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی پرداخته شده است.

جهت نظریه پردازی در حوزه مدیریت رفتار سازمانی و منابع انسانی با رویکرد اسلامی، در ابتدا نیازمند فهم نظریات عرفی(غربی) این دو حوزه هستیم؛ خلاصه‌ی دو کتاب شاخص در این حوزه جهت استفاده بارگذاری می‌گردد.

دریافت (دانلود) خلاصه کتاب مدیریت رفتار سازمانی- دکتر آرین قلی پور

دریافت (دانلود) خلاصه کتاب مدیریت منابع انسانی- دکتر اسفندیار سعادت

استعاره راه: معرفت شناسی صدرائی و تبیین هستی شناختی سازمان

از دیدگاه روش شناسی هرمنوتیکی، استعاره، با داشتن ویژگی های منحصر به فرد، ابزاری کارآمد در فهم پدیده های پیچیده علوم گوناگون تلقی می شود. در قلمرو علم مدیریت نیز برخی نظریه پردازان سازمان تلاش کرده اند تا با بهره گیری از استعاره های متعدد سازمان را فهمیده و تبیین کنند. این مقاله با فرارفتن از مقولات مدیریتی رایج، از استعاره ای ریشه ای بحث می کند که از منظری هستی شناسانه به طرح پرسش از هستی و حقیقت سازمان می پردازد. در حقیقت برخلاف بسیاری از استعاره های دیگر سازمان، استعاره راه ملهم از معرفت شناسی صدرائی و در پرتو کلام خداوند در قرآن، استعاره ای جوهری در تبیین بسیاری از آموزه های فلسفه و عرفان اسلامی تلقی گردیده و از اعتبار بالایی در تقریرات هستی شناسانه پدیده های اجتماعی برخوردار است.
در این پژوهش ضمن تحلیل محتوای کیفی، از روش نظرسنجی از خبرگان نیز بهره برداری شده تا دیدگاه پژوهشگران در معرض نقد صاحب نظران قرار گیرد.

دریافت (دانلود) متن کامل مقاله
 

مفهوم پردازی سازمان های ایمان محور و بررسی نقش آنها در توسعه خدمات اجتماعی

یکی از حوزه های مورد غفلت عرصه مدیریت اسلامی، موضوع علم مدیریت یا همان سازمان است؛ در مقاله ذیل، احسان رهبر به مفهوم پردازی از سازمان های ایمان محور مردم نهاد پرداخته است که می تواند گامی درخور در جهت غنی سازی ادبیات سازمان اسلامی باشد.

چکیده:

به طور کلی، بررسی نقش دولت ها و سازمان های اقتصادی در توسعه جوامع، به دلیل غلبه رویکرد روان شناسانه بر رویکرد جامعه شناسانه در تبیین سازمان ها، به تفصیل بحث شده است. آنچه در ادبیات علمی داخل و خارج کشور مغفول مانده، نقش سازمان های مردم نهاد در توسعه اجتماعی است. سازمان های مردم نهاد که روزبه روز بر شمار آنها افزوده می شود، به دو دسته کلی: قدسی و غیر قدسی تقسیم می شوند. درباره سازمان های مردم نهاد (سمن) بحث هایی صورت گرفته، ولی مفهوم سازی در زمینه سازمان های ایمان محور (سام) که سازمان های مردم نهاد و قدسی هستند، مهجور مانده است. یک سازمان ایمان محور به دلیل ظرفیت ایمانی اش دارای اثربخشی مضاعف نسبت به دیگر سازمان های مردم نهاد در ارائه خدمات اجتماعی است. این مقاله درصدد است تا اهمیت این گونه سازمان ها را بیش از پیش نمایان سازد. بدین منظور، نخست با تشریح عقلانیت هنجاری و مفهوم پردازی سازمان های ایمان محور، ایجاد این نوع سازمان را توجیه پذیر می کند، سپس به بررسی این گونه سازمان ها پرداخته می شود و درنهایت از نقش سازمان های ایمان محور ارائه خدمات اجتماعی بحث می شود.

دریافت (دانلود) متن کامل مقاله

95 درصد زنان شغلی مردانه دارند

به گزارش گروه اجتماعی مشرق، فهیمه فرهمندپور ظهر امروز در نشست مطبوعاتی با اصحاب رسانه در چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: طرح ساماندهی زنان سرپرست خانوار به صورت پایلوت در شهرستان ری در تهران اجرا می‌شود.

وی با بیان اینکه این طرح با همکاری 10 دستگاه اجرایی اجرا می‌شود، بیان داشت: در این طرح اطلاعات جامع زنان سرپرست خانوار جمع‌آوری می‌شود.

فرهمندپور هدف از اجرای این طرح را شناسایی زنان سرپرست خانوار، توانمندی زنان سرپرست خانوار از نظر اقتصادی، اجتماعی، تقویت روانی و شخصیتی زنان سرپرست خانوار و... است، عنوان کرد: صندوق تجمیع اطلاعات کار آفرینان در حال انجام است و هدف از انجام این طرح نیز حمایت از کارآفرینی، پیشرفت شغلی و تنوع بخشی در امر کارآفرینی در جامعه است.

مشاور وزیر کشور در امور خانواده و بانوان با بیان اینکه عمده مشکلات در حوزه زنان و خانواده بالا رفتن سن ازدواج، کاهش نرخ ازدواج، افزایش طلاق، اعتیاد، اوقات فراغت زنان و دختران در جامعه و... که موجب کاهش تحکیم بنیاد خانواده در جامعه است، بیان داشت: باید به صورت جدی برای آسیب‌های اجتماعی زنان در جامعه برنامه‌ریزی دقیق و منسجم صورت گیرد.

وی با اعلام این خبر که آمار اعتیاد، طلاق و... در استان چهار محال و بختیاری نگران کننده نیست و این استان در این مورد از آسیب‌های اجتماعی رتبه پایین را دارد، یادآور شد: با توجه به مشخصه این استان راهکارهای پیشگیرانه در چهار محال و بختیاری باید مد نظر باشد.

فرهمندپور با تاکید بر اینکه جلسات آموزشی برای زوج‌های جوان در جامعه یک ضرورت است، تصریح کرد: در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی در جامعه باید توجه جدی به پیشگیری آسیب‌های اجتماعی با برگزاری دوره‌های آموزشی داشته باشیم.

مشاور وزیر کشور در امور خانواده و بانوان با بیان اینکه طرح‌های کار آفرینی برای توسعه فرصت‌های شغلی باید مورد توجه قرار گیرد، متذکر شد: با کارآفرینی باید با بیکاری و بطالت غلبه کرد و جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی و تحکیم بنیاد خانواده با بهبود معیشتی و ایجاد کار آفرینی در جامعه ممکن است.

وی در پایان اذعان داشت: در کشور 95 درصد زنان در شغل‌های مردانه ایفای نقش می‌کنند که این موجب می‌شود که بسیاری از خانواده‌ها در جامعه با مشکلات زیادی مواجه شوند.

پی نوشت:

در مدیریت، یکی از موضوعاتی که در خصوص آن بحث است، سازمان های مردانه و زنانه است؛ یعنی علاوه بر شغل های مردانه و زنانه، سازمان های مردانه و زنانه نیز مطرح است. سازمان های مردانه به سازمان هایی می گویند که ساختارشان بوروکراسی محور و سلسله مراتبی و مکانیکی است و در عوض، سازمان های زنانه، سازمانهایی هستند که ساختارشان ارگانیک، منعطف و عمدتا ماتریسی است.

اگر زنان در سازمان های مردانه یا در شغلهای مردانه مشغول شوند، در آن صورت یا باید اخلاق و رفتاری مردانه پیدا کنند و یا اینکه در این سازمان ها و مشاغل شکسته و احساساتشان تخریب می گردد.

سرگذشت 16نهاد انقلابی که با دستور امام(ره) تاسیس شد

امام خمینی رحمه الله علیه در همان سال های نخست بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با تدبیر و دوراندیشی پایه های برخی از مهمترین نهادهای انقلابی را بنیان نهادند تا نظام جمهوری اسلامی سریعتر در مسیر ساختارمند شدن حرکت کند.