الگوی مفهومی خط‌مشی‌های فراگیر نظام فرهنگی- اجتماعی مبتنی بر قرآن کریم-سید یوسف کمالیان- محمد عبدالحسین زاده- مهدی عبدالحمید

چکیده

هدف: با نظرداشت اهمیت ارزشهای عمومی در نظام خط‌مشی‌گذاری و نیز عرصۀ فرهنگی- اجتماعی، هدف محققان از این پژوهش، کشف الگوی مفهومی خط‌مشی‌های قرآنی فراگیر فرهنگی- اجتماعی بود. روش: رویکرد این پژوهش، کیفی و اکتشافی بود. برای گردآوری داده‌ها، با تلاوت تمام قرآن با رویکرد روش تحقیق موضوعی قرآن کریم و مطالعۀ آثار مرتبط، آیات سیاستی این عرصه استخراج شد. یافته‌ها: در تحلیل داده‌ها، علاوه بر رویکرد پیشین، از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد برای مفهوم‌نویسی نظام‌مند از آیات و طبقه‌بندی و مقوله‌بندی آنها به منظور دستیابی به الگو و چارچوب مفهومی بهره گرفته شد. برای اعتباریابی، ضمن بهره‌مندی از مقایسه‌های مستمر با مراجعه به خبرگان در قالب روش ممیّزی بیرونی، الگوی مفهومی و گزاره‌های فراگیر سیاستی اعتباریابی شد. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر پس از تحلیل آیات، دستیابی به الگو و چارچوب مفهومی کلان فرهنگی- اجتماعی و استخراج گزاره‌های فراگیر قرآنی بر اساس آن چارچوب بود. در نظام فرهنگی- اجتماعی، علاوه بر گزاره‌های ناظر به عقلانیت و اصول کلان حاکم هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، خداشناسی و سنّت‌شناسی، خط‌مشی‌های فراگیر فرهنگی- اجتماعی در قالب گزاره‌های تجویزی و سیاستی ارائه شد.

واژگان کلیدی:

قرآن کریم؛ خط‌مشی‌ فراگیر؛ نظام فرهنگی- اجتماعی؛ خط‌مشی‌گذاری فرهنگی؛ عقلانیت؛ نظریه‌پردازی داده‌بنیاد

دریافت (دانلود): الگوی مفهومی خط‌مشی‌های فراگیر نظام فرهنگی- اجتماعی مبتنی بر قرآن کریم

تأملی بر مفهوم عقلانیت در سازمان- دکتر رضا واعظی

در نظریه های سازمان و مدیریت، همواره عقلانیت و منطق عقلی مورد بررسی، مداقه نظر و تاکید قرار گرفته است. با نگاهی به نظریه های سازمان در می یابیم که این نظریه ها بر بنیانی نهاده شده اند که عملی و مفید فایده بودن از ارکان اصلی و اساسی آنها به شمار می رود. واژه عقلایی و مفهوم عقلانیت همواره در مرکز توجه بحث های سازمان و مدیریت قرار دارد و عقلانیت را می توان مبنا و اساس سازمان ها قلمداد نمود. امروزه با توجه به تغییرات و تحولات شدیدی که وجود دارد. سازمان ها جهت حفظ بقا و ادامه حیات خود می بایست رفتار عقلایی را مورد توجه قرار می دهند. بنابراین، در این مقاله تلاش شده است یا ارائه مفاهیمی از عقلانیت و انواع آن از جمله عقلانیت ابزاری و جوهری، به نقش و جایگاه عقلانیت در نظریه های سازمانی پرداخته شود و سپس با توجه به مبانی نظری مورد مطالعه، مدل مفهومی ارائه خواهد شد.

دریافت (دانلود): تأملی بر مفهوم عقلانیت در سازمان

بررسی تطبیقی خردمایۀ وجود دولت از نگاه نظریه های غربی و منابع اسلامی- دکتر حسن دانایی فرد

چکیده: پرسش از خردمایۀ وجود دولت سؤالی است که از نظر منطقی بر وجود دولت مقدم است و بدون ارائۀ پاسخی مناسب و درخور به آن نمی توان محملی مناسب برای توجیه حضور دولت در جوامع گوناگون یافت. علاوه بر این با توجه به فضای بازارگرای حاکم بر نظریه های اقتصادی، تبیین حوزه هایی که دولت مجاز به ورود و دخالت در آنهاست نیز در گرو تبیین خردمایۀ وجود دولت خواهد بود. جلو گیری از شکست بازار، شکست دولت و جلوگیری از شکست ارزشهای عمومی پاسخهایی است که اندیشمندان غربی برای پاسخ به این پرسش ارائه، و تلاش کرده اند تا از این رهگذر حدود و ثغور فعالیتهای دولت را مشخص سازند. در این مقاله نیز تلاش خواهد شد تا ضمن بررسی کتابها و مقالات این حوزه، مرور این پاسخها و نقد اجمالی آنها، نگرش برآمده از آنها با هم تلفیق شود و به شکل رویکردی واحد در آید و سپس خردمایۀ وجود دولت از نگاه منابع اسلامی تبیین، و تفاوتهای آن با خردمایه های بیان شده از سوی اندیشمندان غربی بیان شود؛ تفاوتی که به گونه ای اجمالی می توان آن را پیگیری مصالح عامه به جای منافع عامه نامید.

دریافت (دانلود): بررسی تطبیقی خردمایۀ وجود دولت از نگاه نظریه های غربی و منابع اسلامی

تبیین مکانیزم اثر کاربست روش‌های نامطلوب سیاست‌گذاری توسعه محور بر روی گروه‌های هدف - مهدی عبدالحمید

سیاست‌گذاری عرصه‌ای خطیر و در عین حال جذاب برای انسان‌هاست؛ آدمی از ابتدای خلقت روحیه‌ی علو و برتری جویی داشته و درصدد تسلط بر دیگران بوده است و این فرصت در سیاست‌گذاری عمومی بیش از دیگر عرصه‌ها برای انسان فراهم است. با این همه باید توجه داشت که سیاست‌گذاری بر خلاف ظاهر ساده، بسیط و جذابش، پیچیده و دارای بطون متعدد است که انسان به صِرف اتکای به عقلانیت محدود خویش نمی‌تواند از عهده‌ی آن به درستی برآمده و کشتی جامعه را به ساحل امن برساند. اتکای صرف به عقلانیت ابزاری، عرفی و خود بنیاد انسانی و مستغنی دانستن خود از معارف الهی می‌تواند کژکارکردهای بسیاری را برای جامعه به عنوان محمل سیاست‌گذاری، و اثرات مخرب متعددی برای انسان، به عنوان گروه هدف سیاست‌ها داشته باشد.  بر این اساس در این مقاله برآنیم تا ضمن تاکید بر جایگاه خطیر سیاست‌گذاری، ویژگی‌های انسان به عنوان گروه هدف، و محدودیت‌های شناخت شناسی و روش شناسی انسان سیاست‌گذار را از منظر عقلی و صدالبته اسلامی شرح داده، مکانیزم اثر کاربست روش‌های نامطلوب سیاست‌گذاری را از طریق مفاهیم رفتاری ناهمسانی شناختی، اثر پیگمالیون، گالاتیا، و گلم و کنش‌های چهارگانه ماکس وبر تبیین نماییم. در پایان مقاله نیز رهنمون‌هایی برای سیاست‌گذاری جوهری بهره‌مند از عقلانیت قدسی ارائه خواهد گردید.

دریافت (دانلود): تبیین مکانیزم اثر کاربست روش‌های نامطلوب سیاست‌گذاری توسعه محور بر روی گروه‌های هدف

منبع: سومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

معرفی کتاب "بررسی کارکردهای انواع عقل در سیاست گذاری عمومی جمهوری اسلامی ایران"

کتاب حاضر با پذیرش عبارت مطالعه «دولت در عمل» به عنوان هدف و رسالت رشته سیاست گذاری عمومی (حوزه هایی که به عموم مردم اختصاص دارد) و طرح معنای "آگاهی هوشمندانه در زمینه انتخاب میان راه های جایگزین در اداره جوامع" برای سیاست گذاری، مدعی است دولت و نخبگان حاکم (مرجعیت کلان سیاست گذاری)، بر حسب نگرش و دیدگاه هایی که از جامعه دارند، به این امر اقدام می کنند. نویسنده در تشریح این فرآیند با اشاره به نظریه چرخه ای سیاست گذاری عمومی ، بر این نکته تصریح دارد که غایت سیاست گذاری در بخش عمومی باید حل مشکلات و مسایل جامعه است. از این رو پس از تشریح مکانیسم مرحله تعریف مسئله و تاکید بر رابطه علی مورد نظر پارسونز میان موضوع، مسئله و سیاست گذاری، میان «کیفیت سیاست گذاری ها» و «وضعیت و نحوه شناخت مسئله»  پل می زند.
دکتر قریب در این کتاب با تاکید بر ارتباط پیش گفته «حسن شناخت» مساله را به «کیفیت عقلانیت نخبگان» بازگشت داده و با بررسی انواع سیاستگذاری های عمومی و با هدف نهایی آسیب شناسی سیاستگذاری عمومی در جمهوری اسلامی ایران، این پرسش محوری را مطرح می کند که" چگونه جامعه ما در ازای سیاست گذاری عمومی مطلوب به توانایی مناسب می رسد؟

منظور از ارزش اقتصادی چیست؟

در کنکاش تفاوت میان مفاهیم توسعه و پیشرفت، از هر طریق که راه بپیمایی به سر منزل مفهوم "ارزش" می رسیم. "ارزش" مفهومی سهل و ممتنع است. مفاهیمی هم چون توسعه که در تمامی تعاریف آن معانی بهبود، تغییر، رشد و ... نهفته است، به واقع تعاریفی مبهم و متوقف بر تعریف و تبیین مفهوم "ارزش" است.

در متن ذیل استیون هورویتز، استاد اقتصاد دانشگاه سنت لاورنس در کنتون نیویورک و محقق ارشد موسسه مرکتوس آرلینگتون ویرجینیا به تبیین مفهوم ارزش با رویکرد اقتصادی می پردازد.

او مولف دو کتاب «پایه‌های خرد و اقتصاد کلان: یک دیدگاه اتریشی» و «تکامل پولی، بانکداری آزاد و نظم اقتصادی» است. وی همچنین آثار زیادی را در باب اقتصاد مکتب اتریشی، اقتصاد سیاسی ‌هایک، تئوری و تاریخ پولی نگاشته است. کارهای او در نشریه‌های حرفه‌ای چون History of Political Economy، Southern Economic Journal و The Cambridge Journal of Economics چاپ شده‌اند. او PHD خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه جورج میسون و مدرک کارشناسی‌اش در اقتصاد و فلسفه را از دانشگاه میشیگان دریافت کرده است.

نقدی بر منطق عقلی جدید و آثار آن بر نظریه های سازمانی- دکتر سید مهدی الوانی

یکی از موضوعاتی که برای فهم عمیق نظریات مدیریت، باید در خصوص آن اندیشید، عقلانیت است. در مقاله پیش رو به قلم استاد گرانقدر دکتر سید مهدی الوانی به بررسی دو نوع منطق و عقل ابزاری و جوهری(ارزشی) پرداخته و تاثیر آن بر نظریه های سازمانی تبیین کرده اند.

دریافت (دانلود): نقدی بر منطق عقلی جدید و آثار آن بر نظریه های سازمانی

مفهوم پردازی سازمان های ایمان محور و بررسی نقش آنها در توسعه خدمات اجتماعی

یکی از حوزه های مورد غفلت عرصه مدیریت اسلامی، موضوع علم مدیریت یا همان سازمان است؛ در مقاله ذیل، احسان رهبر به مفهوم پردازی از سازمان های ایمان محور مردم نهاد پرداخته است که می تواند گامی درخور در جهت غنی سازی ادبیات سازمان اسلامی باشد.

چکیده:

به طور کلی، بررسی نقش دولت ها و سازمان های اقتصادی در توسعه جوامع، به دلیل غلبه رویکرد روان شناسانه بر رویکرد جامعه شناسانه در تبیین سازمان ها، به تفصیل بحث شده است. آنچه در ادبیات علمی داخل و خارج کشور مغفول مانده، نقش سازمان های مردم نهاد در توسعه اجتماعی است. سازمان های مردم نهاد که روزبه روز بر شمار آنها افزوده می شود، به دو دسته کلی: قدسی و غیر قدسی تقسیم می شوند. درباره سازمان های مردم نهاد (سمن) بحث هایی صورت گرفته، ولی مفهوم سازی در زمینه سازمان های ایمان محور (سام) که سازمان های مردم نهاد و قدسی هستند، مهجور مانده است. یک سازمان ایمان محور به دلیل ظرفیت ایمانی اش دارای اثربخشی مضاعف نسبت به دیگر سازمان های مردم نهاد در ارائه خدمات اجتماعی است. این مقاله درصدد است تا اهمیت این گونه سازمان ها را بیش از پیش نمایان سازد. بدین منظور، نخست با تشریح عقلانیت هنجاری و مفهوم پردازی سازمان های ایمان محور، ایجاد این نوع سازمان را توجیه پذیر می کند، سپس به بررسی این گونه سازمان ها پرداخته می شود و درنهایت از نقش سازمان های ایمان محور ارائه خدمات اجتماعی بحث می شود.

دریافت (دانلود) متن کامل مقاله

ارزش وظیفه‌مداری، حلقه‌ی مفقوده در سیاست‌گذاری اشتغال زنان - مهدی عبدالحمید

به نظر شما چرا در بازی فوتبال، در بسیاری از مواقع به بازیکنی که پاس گل داده است، بیشتر از بازیکنی که گل می‌زند، امتیاز می‌دهند؟

در عالم هستی، برای هر انسانی بر اساس توان‌مندی‌ها و قابلیت‌های وجودی‌اش، ماموریت و رسالتی تدوین شده است که بر مبنای آن رسالت و ماموریت، سلسله وظایفی برای او متصور است. باید توجه داشت که در نظام عالم هستی، هیچ وظیفه‌ای بر وظیفه‌ی دیگر به خودی خود، ارجحیت ندارد، بلکه تمامی وظایفی که در راستای قرب الهی و به کمال رساندن مکارم اخلاق جهت‌دهی شده‌اند، از ارزش درخور برخوردار هستند.

تبیین ویژگیهای مانایی و پایداری در سازمانهای متمایل به ایثار- مهدی عبدالحمید

 

سازمان‌ها به مثابه یکی از مهم‌نرین عوامل مؤثر بر تحول جامعه، سالیان درازی است که در جامعه انسانی نقش‌های مهمی را برعهده گرفته‌ و به‌تدریج آن‌را به سوی جامعه‌ سازمانی سوق داده‌‌اند؛ بدین ترتیب سازمان‌هایی بی روح، که همراه کارکردهای خاص خود، کژکارکردهای بسیاری را به جامعه تحمیل می‌کنند بر جوامع انسانی حاکم شده‌اند. تاکید بر عقلانیت ابزاری و کوته‌نگر و مغفول ماندن عقلانیت جوهری در سازمان‌ها، موجب شده است که در عصر کنونی، بقاء به مهمترین دغدغه و هدف این سازمان‌ها تبدیل گردد و آن‌ها را به سیستم‌های اجتماعی منفعلی مبدّل سازد که خود را با محیط تطبیق می دهند تا باقی بمانند. در این میان، انگاره سازمان‌ ایثارگر، با بهره‌گیری از مبانی اعتقادی متفاوت از سازمان‌های روزمره‌ی کنونی، می‌تواند در جامعه‌ نقش برجسته‌ای ایفا کرده و جامعه انسانی را در دستیابی به اهداف اصیل خود یاری رساند.

در این مقاله تلاش شده تا ضمن بررسی کژکارکردهای سازمان‌های کنونی، با تبیین مفروضات بنیادین سازمان‌های متمایل به ایثار، کارکردها و ویژگی‌های منحصر به فرد آن‌ها جهت پایدار ساختن اثرات این سازمان‌ها در جامعه تبیین گردد.

ادامه این مقاله را می توانید از آدرس های ذیل دانلود کرده و مطالعه فرمایید:

دریافت (دانلود) :لینک اول

دریافت (دانلود): لینک دوم